Wari byli mistrzami w tworzeniu przedmiotów z metalu, wykazując się wyjątkowo zaawansowaną i wyrafinowaną metalurgią. W starożytnym Peru znaczenie osoby często wiązało się z wielkością i rozmiarem noszonych przez nią ozdób uszu: im większe były ozdoby, tym większy był status i prestiż noszącej je postaci. Na prezentowanej wystawie możemy zobaczyć jedną z takich ozdób, wykonaną ze złota, srebra i turkusu, która znaleziona została podczas prac wykopaliskowych w Castillo de Huarmey. Półszlachetny kamień o intensywnej zielonej barwie został przytwierdzony do metalowej powierzchni za pomocą żywicy o ciemnej barwie. Rurkowaty, srebrny trzpień, który był wprowadzany do płatka ucha, jest znacznie większy od przeciętnych ozdób tego typu i ma średnicę ok. 2,5 centymetra. Przednia część ozdoby była natomiast znacznie cięższa ze względu na ilość użytego złota i inkrustacji kamiennych. Najprawdopodobniej, w celu utrzymania tunelu w prawidłowej pozycji w uchu stosowano specjalne paski, które zakładano na szyję lub mocowano do nakrycia głowy aby je stabilizowały i odciążały małżowinę. Z tego powodu można wnioskować, iż przedmioty te nie były przeznaczone do codziennego użytku, lecz na konkretne ceremonie i wyjątkowe uroczystości. Możliwe, iż osoby o najwyższym statusie społecznym i piastujące ważne funkcje używały tych ozdób częściej niż może nam się wydawać.
Roberto Pimentel Nita